ΦΠΑ
Πρόσωπο υποκείμενο στο φόρο για σκοπούς ΦΠΑ θεωρείται κάθε φυσικό ή νομικό πρόσωπο, ημεδαπό ή αλλοδαπό ή ένωση προσώπων, εφόσον ασκεί κατά τρόπο ανεξάρτητο οικονομική δραστηριότητα, ανεξάρτητα από τον τόπο εγκατάστασης, τον επιδιωκόμενο σκοπό ή το αποτέλεσμα της δραστηριότητας αυτής. Τα πρόσωπα αυτά οφείλουν να υποβάλλουν περιοδικές δηλώσεις ΦΠΑ, εκκαθαριστική δήλωση ΦΠΑ, δηλώσεις prorata στις προβλεπόμενες από το νόμο ημερομηνίες.
Ο υποκείμενος, στο ΦΠΑ, δικαιούται να εκπέσει τον ΦΠΑ που επιβάρυνε τις εισροές του (αγορές αγαθών, λήψη υπηρεσιών, έξοδα κ.λπ.), από τον ΦΠΑ που αναλογεί στις διενεργούμενες από αυτόν πράξεις παράδοσης αγαθών ή παροχής υπηρεσιών (ΦΠΑ εκροών). Αν το αποτέλεσμα είναι χρεωστικό ΦΠΑ τότε οφείλει να αποδώσει το φόρο στο Κράτος, αλλιώς το υπόλοιπο συμψηφίζεται με το ΦΠΑ της επόμενης περιόδου.
Περιοδική δήλωση ΦΠΑ
Η υποβολή της περιοδικής δήλωσης ΦΠΑ (εμπρόθεσμης, εκπρόθεσμης, τροποποιητικής) γίνεται πλέον μόνο ηλεκτρονικά και η πληρωμή του οφειλόμενου ΦΠΑ γίνεται μόνο μέσω τράπεζας. Για την πληρωμή απαιτείται η ταυτότητα πληρωμής, ένα έντυπο το οποίο εκτυπώνεται μετά την ηλεκτρονική υποβολή της δήλωσης ΦΠΑ, και περιέχει τον ΑΦΜ της επιχείρησής ή του προσώπου που οφείλει το φόρο, έναν τυχαίο μοναδικό αριθμό που δίνεται από το Taxisnet και το ποσό πληρωμής. Το ποσό πρέπει να δηλωθεί ακριβώς όπως αναφέρεται στην ταυτότητα πληρωμής, αλλιώς η συναλλαγή δεν εκτελείται, ακόμα και όταν το ποσό είναι παραπάνω. To εκπρόθεσμο ΦΠΑ, που υποβάλλεται μέσω Taxisnet πληρώνεται επίσης στην τράπεζα με την αντίστοιχη ταυτότητα πληρωμής, στο ποσό όμως συμπεριλαμβάνεται και το πρόστιμο του εκπρόθεσμου.
Προθεσμίες Υποβολής & Πληρωμής:
Εμπρόθεσμές δηλώσεις ΦΠΑ :
- Την 26η μέρα του επόμενου μήνα που ακολουθεί τη φορολογική περίοδο (ή την επόμενη εργάσιμη σε περίπτωση αργίας) , όταν πρόκειται για χρεωστικές δηλώσεις ΦΠΑ (τρίμηνο για βιβλία Β’ κατηγορίας, ανά μήνα για βιβλία Γ’ κατηγορίας)
- Την τελευταία εργάσιμη του επόμενου μήνα που ακολουθεί τη φορολογική περίοδο, όταν πρόκειται για πιστωτικές ή μηδενικές περιοδικές δηλώσεις ΦΠΑ.
Οι εκπρόθεσμες δηλώσεις υποβάλλονται και πληρώνονται:
- Την 20η μέρα του μήνα, εφόσον αυτή είναι εργάσιμη, προκειμένου για υποκείμενους που ο ΑΦΜ τους λήγει στο 1 ή 2.
- Την επομένη εργάσιμη ημέρα της προθεσμίας για τα ψηφία 1, 2 προκειμένου για υποκείμενους που ο ΑΦΜ τους λήγει στο 3,4 ή 5.
- Την επομένη εργάσιμη ημέρα της προθεσμίας για τα ψηφίο 3, 4 ή 5 προκειμένου για υποκείμενους που ο ΑΦΜ τους λήγει στο 6,7 ή 8.
- Την επομένη εργάσιμη ημέρα της προθεσμίας για τα ψηφίο 6, 7 ή 8 προκειμένου για υποκείμενους που ο ΑΦΜ τους λήγει στο 9, 0.
Σε αντίθετη περίπτωση, ξαναγίνεται υποβολή με νέο πρόστιμο.
Επίσης, υπάρχει η δυνατότητα πληρωμής του χρεωστικού ΦΠΑ σε δόσεις (έως 3) , καταβάλλοντας τουλάχιστον το 40% του συνολικού ποσού με την υποβολή της περιοδικής δήλωσης, το οποίο όμως δεν μπορεί να είναι λιγότερο από 300,00 ευρώ. Για να πληρωθεί το ΦΠΑ σε δόσεις πρέπει να έχουν καταβληθεί εμπρόθεσμα όλες οι δόσεις από τις προηγούμενες δηλώσεις της διαχειριστικής περιόδου. Η πληρωμή του 40% γίνεται με την ταυτότητα πληρωμής που βγαίνει κατά την υποβολή της περιοδικής δήλωσης. Το υπόλοιπο ποσό καταβάλλεται με προσαύξηση 2% σε 2 δόσεις (δεν μπορεί να είναι κάτω των 300,00 εκτός της τελευταίας), οι οποίες πληρώνονται τους επόμενους 2 μήνες σε οποιαδήποτε ΔΟΥ μέχρι την τελευταία εργάσιμη κάθε μήνα.
Εκκαθαριστική δήλωση ΦΠΑ
Η εκκαθαριστική δήλωση ΦΠΑ υποβάλλεται:
- Για υποκείμενους των οποίων η διαχειριστική περίοδος λήγει την 31/12:
- Το Μάρτιο του επόμενου έτους για υποκείμενους, οι οποίοι κατά τη λήξη της διαχειριστικής περιόδου τηρούσαν βιβλία Β κατηγορίας
- Το Μάιο του επόμενου έτους για υποκείμενους, οι οποίοι κατά τη λήξη της διαχειριστικής περιόδου τηρούσαν βιβλία Γ κατηγορίας.
- Για υποκείμενους των οποίων η διαχειριστική περίοδος έληξε άλλη ημερομηνία εντός του έτους από οποιαδήποτε αιτία ή λόγω οριστικής παύσης εργασιών ή διακοπής των υπαγομένων σε ΦΠΑ δραστηριοτήτων:
- Μέχρι την 20η ημέρα του τρίτου μήνα από το τέλος του μήνα της λήξης της διαχειριστικής περιόδου ή της οριστικής παύσης εργασιών ή της διακοπής των υπαγομένων σε ΦΠΑ δραστηριοτήτων, εάν κατά τη λήξη τηρούσαν βιβλία Β κατηγορίας
- Μέχρι την 20η ημέρα του πέμπτου μήνα από το τέλος του μήνα της λήξης της διαχειριστικής περιόδου ή της οριστικής παύσης εργασιών ή της διακοπής των υπαγομένων σε ΦΠΑ δραστηριοτήτων, εάν κατά τη λήξη τηρούσαν βιβλία Γ κατηγορίας.
Οι αρχικές εμπρόθεσμες εκκαθαριστικές δηλώσεις υποβάλλονται αποκλειστικά και μόνο με τη χρήση ηλεκτρονικής μεθόδου μέσω του ειδικού δικτύου ΤΑΧΙSnet ενώ οι τροποποιητικές και οι εκπρόθεσμες δηλώσεις στην αρμόδια ΔΟΥ σε έντυπη μορφή. Οι υποκείμενοι έχουν την υποχρέωση την καταληκτική ημερομηνία υποβολής, να έχουν υποβάλει όλες τις περιοδικές δηλώσεις Φ.Π.Α. που αφορούν στη διαχειριστική περίοδο για την οποία υποβάλλεται η εκκαθαριστική δήλωση. Σε αντίθετη περίπτωση δεν μπορεί να πραγματοποιηθεί η υποβολή της εκκαθαριστικής δήλωσης.
Ενδοκοινοτικές συναλλαγές
Τα κράτη μέλη της ευρωπαϊκής ένωσης έχουν το δικαίωμα της ελεύθερης διακίνησης αγαθών και υπηρεσιών χωρίς τελωνειακούς δασμούς και διαδικασίες όμως προκύπτουν υποχρεώσεις για τις επιχειρήσεις. Οι ελληνικές επιχειρήσεις που επιλέγουν να συναλλαγούν με επιχειρήσεις σε άλλα κράτη μέλη της ευρωπαϊκής ένωσης πρέπει να υποβάλλουν δήλωση έναρξης ενδοκοινοτικών συναλλαγών στο μητρώο της εφορίας που υπάγονται μέσα σε ένα μήνα από την έναρξη της συναλλαγής ώστε να γραφτούν στο σύστημα VIES. To VIES είναι σύστημα ελέγχου των ενδοκοινοτικών συναλλαγών (VAT INFORMATION EXCHANGE SYSTEM). Πρόκειται για ένα ηλεκτρονικό σύστημα το οποίο βασίζεται στην αυτόματη ανταλλαγή πληροφοριών αφού έχει πρόσβαση στις βάσεις δεδομένων των άλλων κρατών-μελών. Σε κάθε κράτος- μέλος υπάρχει ένα κεντρικό μητρώο υποκειμένων στο ΦΠΑ, το οποίο περιλαμβάνει όλα τα πρόσωπα (νομικά ή φυσικά) που διενεργούν ενδοκοινοτικές συναλλαγές. Με την εγγραφή στο σύστημα, ο υποκείμενος λαμβάνει τον ευρωπαϊκό αριθμό ΦΠΑ (VAT NUMBER), τον οποίο πρέπει να χρησιμοποιεί σε κάθε ενδοκοινοτική συναλλαγή. Ο αριθμός αυτός για την Ελλάδα είναι ο ΑΦΜ με τον ειδικό κωδικό EL. Κάθε κράτος – μέλος έχει ειδικό κωδικό. Κάθε πρόσωπο που διενεργεί ενδοκοινοτικές συναλλαγές είναι υποχρεωμένο να αναγράφει στα στοιχεία που εκδίδει τον εξατομικευμένο αριθμό VIES (πρόθεμα EL και ΑΦΜ για την Ελλάδα), καθώς και τον ΑΦΜ /ΦΠΑ του αντισυμβαλλόμενου με τον ανάλογο κωδικό που ισχύει σε κάθε κράτος-μέλος. Με το σύστημα VIES ο πωλητής έχει τη δυνατότητα αλλά και την υποχρέωση να ελέγχει την εγκυρότητα του ΑΦΜ /ΦΠΑ του συναλλασόμενου, τον τόπο εγκατάστασής του και κατά συνέπεια διασφαλίζεται ότι ο αγοραστής θα δηλώσει τη συναλλαγή σαν ενδοκοινοτική απόκτηση και κατά συνέπεια θα φορολογηθεί στο κράτος- μέλος εγκατάστασής του.
Κάθε επιχείρηση που διενεργεί ενδοκοινοτικές συναλλαγές αποστολής ή λήψης αγαθών και υπηρεσιών έχει την υποχρέωση να υποβάλει ηλεκτρονικά μηνιαία δήλωση VIES στο σύστημα TAXIS. Η δήλωση αυτή χρησιμοποιείται από τους αρμόδιους ελεγκτικούς μηχανισμούς όλων των κρατών μελών της ευρωπαϊκής ένωσης σα στοιχείο ελέγχου των διακρατικών συναλλαγών.
Δηλώσεις ενδοκοινοτικών συναλλαγών
Οι ανακεφαλαιωτικοί πίνακες υποβάλλονται για κάθε ημερολογιακό μήνα και μέχρι την 26η ημέρα του επόμενου μήνα ανεξαρτήτως του τρόπου υποβολής τους (σε έντυπη μορφή στη ΔΟΥ ή με ηλεκτρονικό τρόπο μέσω του ειδικού δικτύου Taxisnet).Η υποβολή των ανακεφαλαιωτικών πινάκων πραγματοποιείται με ηλεκτρονικό τρόπο μέσω του ειδικού δικτύου Taxisnet.
Ειδικά, οι επιχειρήσεις με υψηλά ποσά ενδοκοινοτικών αγορών ή πωλήσεων αγαθών (το ετήσιο κατώφλι ορίζεται από την Ελληνική Στατιστική Υπηρεσία), απαιτείται μηνιαίως η ηλεκτρονική υποβολή δηλώσεων Intrastat, με απώτερο προορισμό την ευρωπαϊκή στατιστική υπηρεσία.
Δηλώσεις prorata
Σε περίπτωση που ο υποκείμενος στο φόρο χρησιμοποιεί αγαθά και υπηρεσίες για την πραγματοποίηση πράξεων, για μερικές από τις οποίες δεν παρέχεται δικαίωμα έκπτωσης, ο εκπιπτόμενος φόρος ορίζεται σε ποσοστό στα εκατό του συνολικού ποσού του φόρου. Αυτό συμβαίνει γιατί ο νομοθέτης θεωρεί ότι πρέπει ο υποκείμενος στον ΦΠΑ μπορεί να εκπέσει μέρος του ΦΠΑ των εισροών του, που αφορούν τις εκροές που υπάγονται στον ΦΠΑ.
Για παράδειγμα, ένα mini market έχει έσοδα από πωλήσεις εμπορευμάτων, όπως αναψυκτικά, τσιπς κ.τλ τα οποία υπάγονται σε ΦΠΑ αλλά και από τσιγάρα τα οποία απαλλάσσονται από το φόρο. Επίσης, ο επιχειρηματίας έχει έξοδα για τα τηλέφωνα, το ρεύμα, κ.τλ τα οποία επίσης υπόκεινται σε ΦΠΑ. Όμως δεν μπορεί να εκπέσει όλο το φόρο των εξόδων του αλλά μόνο ένα ποσοστό, αφού τα έξοδα αυτά αφορούν και στην πώληση των τσιγάρων τα οποία απαλλάσσονται.
Το ποσοστό αυτό βρίσκεται με βάση κλάσμα που έχει ως αριθμητή το ποσό του ετήσιου κύκλου εργασιών, χωρίς φόρο προστιθέμενης αξίας, που αφορά πράξεις για τις οποίες παρέχεται δικαίωμα έκπτωσης του φόρου και ως παρονομαστή το ποσό των πράξεων που αναφέρονται στον αριθμητή, καθώς και των πράξεων για τις οποίες δεν παρέχεται δικαίωμα έκπτωσης.
Ο επιμερισμός του προς έκπτωση ή μη φόρου γίνεται μόνο για το φόρο των κοινών δαπανών και για τον προσδιορισμό του ποσοστού έκπτωσης στον παρονομαστή του κλάσματος περιλαμβάνονται και οι απαλλασσόμενες και οι εξαιρούμενες εκροές.
Το ποσοστό που προκύπτει από το κλάσμα μας δίνει το ποσοστό του ΦΠΑ των συνολικών εισροών που μπορούμε να εκπέσουμε από τον ΦΠΑ των εκροών του έτους. Αν κατά τη διάρκεια του έτους έχουμε αποδώσει λιγότερο φόρο τότε αποδίδουμε με την υποβολή της δήλωσης pro rata το χρεωστικό υπόλοιπο που προκύπτει . Αν δεν προκύπτει διαφορά τότε απλώς υποβάλλουμε μηδενική δήλωση.